Maritha Van Osch is coach in organisaties en voor professionals die op zoek zijn naar een diepgaande en daarmee duurzame ontwikeling. Van systemisch coachen kent ze alles. Ze staat niet alleen zelf vol vertrouwen in het leven maar helpt ook anderen dat te doen. Toch was het leven niet altijd gemakkelijk voor Maritha, die opgroeide in een groot en druk gezin met tien kinderen. Het is haar missie om bij te dragen aan het zien en plaats maken voor menselijk potentieel, Persoonlijk Leiderschap en het welzijn van iedereen.
Empowerment en je innerlijke kompas
Al haar hele leven maakt Maritha bewuste keuzes. Toch, begon haar carrière op een heel onverwachte plek. Ze werkte vroeger bij een bank, al snel beseft ze dat ze niet op haar plaats zit. Ze gaat ‘mensenwerk’ doen. Maritha werkt mee aan projecten met woonwagenvrouwen, migranten-, vluchtelingenvrouwen en integratiewerk.
Empowerment is de rode draad. met een integratieproject in Boxmeer als kers op de taart. Daar neemt Maritha initiatief en verandert zaken die niet goed gaan. Aan de hand van een vragenlijst voor zo’n 40 tal algemene instellingen en voor de zelforganisaties ontdekt ze waarom het meedoen aan de Nederlandse samenleving niet altijd lukt. De wederzijdse beeldvorming was negatief,verwachtingen werden niet uitgesproken en de kennis over elkaar ontbrak. Een eenvoudige ontmoeting tussen mensen met een andere culturele achtergrond en algemene instellingen, waarin open met elkaar werd gedeeld, was de basis waarop tal van activiteiten van de grond kwamen. Een tweezijdige kijk op integratie was de sleutel tot empowerment. Voor beide partijen.
Persoonlijk Leiderschap en bewustzijn
Naast empowerment is Persoonlijk Leiderschap een groot thema in Maritha’s leven zowel op persoonlijk als professioneel vlak. Zelf noemt ze het ‘bewustzijn verruimen en versterken’. Met dat bewustzijn bedoelt ze pijn, verdriet en andere emoties accepteren en onderzoeken. Ze onderzoekt haar eigen triggers en ontdekt wat bij haar hoort en wat bij de ander. Dat brengt Maritha rust, daardoor ziet de mooie dingen des levens scherper.
Toen Maritha’s zus plotseling overleed was dat een kantelpunt in haar leven. Haar verleden was tot dan toe stabiel, en ze werd zich sterk bewust hoe er met ongekend groot verdriet werd omgegaan. Er werd in haar familie nauwelijkst over gepraat. Dit kantelpunt zorgde ervoor dat ze trouw werd aan haar innerlijke kompas en de gevoelens die daarbij horen.
Maritha had tot dan toe beschermingsmechanismen opgebouwd zoals de meesten van ons. Die zorgen ervoor dat je in ‘service of life’ kunt blijven, ook wanneer het even niet gaat. Als volwassen persoon kun je met die heftige emoties omgaan en ervan leren als je ze in de ogen durft te kijken. Je doorbreekt patronen die onbewust van invloed zijn op je gedrag en de keuzes die je maakt. De beschermingsmechanismen laten jou dan als vanzelf los. Je hebt ze niet meer nodig.
De rol van je verleden en voorouders
Maritha is tot dat inzicht moeten komen. Het heeft haar geholpen om te ontdekken wie ze is, wat haar essentie is. Ze legt uit dat we allemaal misschien wel een gebeurtenis moeten meemaken om voorbij dat mechanisme te kunnen kijken.
Maritha is dankbaar voor haar verleden, ook al was het soms heel eenzaam en paste ze zich aan om gezien en gehoord te worden. Dat besefte ze later.
De keerzijde van dat verleden is dat zij dankzij dat aanpassen, zich goed kan afstemmen op mensen.
Verder zorgde een boekje, ‘Coachen in eigenheid’, en een opleiding bij Coby Brouwer ervoor dat Maritha aan de slag ging met het systemisch coachen. Van Coby leert ze haar lichaam te zien als een zuiver feedbacksysteem. In 2008 begint Maritha haar eigen coachingbedrijf Het Nieuwe Nu.
Durf toelaten
Een van de belangrijkste lessen die Maritha tot dusver leerde in haar carrière is toelaten van dat wat je NU voelt. Iemand vroeg haar onlangs aan welk ongezond systeem ze nog verbonden is. Dat komt binnen. Thema tot dan toe was waarom moet ze zo hard moest werken om klanten te krijgen, terwijl de feedback altijd goed is. Werken op wilskracht was voor haar norm, net als in het ondernemersgezin waarin ze opgroeide. Door die vraag beweegt Maritha als vanzelf naar de boekenkast op de logeerkamer Het volledige archief van haar ouders staat daar. Maritha realiseert zich dat ze onbewust een belofte had gedaan aan haar ouders. Iets was niet goed gegaan en dat zou zij wel oplossen.
Samen met haar broers en zus gaat ze ermee aan de slag. Ze helpen haar graag.
Die ene vraag zette dus enorm veel in beweging voor haar. Maritha vertelt: “We hebben samen het archief opgeruimd, voor het eerst in mijn leven voelde ik me gedragen in mijn gezin van herkomst, dat heeft zo veel gedaan met mij.” Maritha voelt zich vrijer dan ooit. Sindsdien weten de klanten haar te vinden. Ze hoeft er niets meer voor te doen.
Systemische antenne
Volgens Maritha hebben we allemaal een “systemische antenne”. We kunnen er alleen niet meer zo goed naar luisteren. Tegenwoordig hebben we snel een oordeel klaar, we vinden er meteen wat van en sluiten daarmee ons hart. We kunnen meer vertrouwen op onze intuitie. Een voorbeeld hoe onze systemische antenne werkt: wanneer je ergens binnenkomt voel je dit is een fijne ruimte of hier moet ik op mijn hoede zijn.
Systemisch coachen
Dat gevoel van leven en werken vanuit je essentie wil Maritha vrij maken bij anderen via coaching. Dat doet ze onder andere met opstellingen. De coach verduidelijkt: “een opstelling is een manier om inzicht te krijgen in de onder stroom, dat wat je niet bewust bent, maar wel invloed heeft op je gedrag. Er zijn verschillende systemen die je kunt onderzoeken, familiesystemen, organisatiesystemen en maatschappelijke vraagstukken.”
Zelf ging ik ook aan de slag met een opstelling. Ik was de vragensteller in een workshop familieopstellingen. Opstellingen zijn enorm waardevol en inzichtgevend. De impact is enorm, ik kan het iedereen aanraden, als het op je pad komt, doe het alsjeblieft. Je moet je eigen moment aanvoelen, dit was het moment voor mij. Wanneer je het mensen vertelt dat je het gaat doen, reageren ze vaak verbaasd, vol bewondering en nieuwsgierig. Er hangt een zekere nerveusheid rond. Dat is zeker niet nodig. Het is spannend maar Maritha ondersteunt je goed.
De vraag die ik onderzocht heb is: “wat heb ik los te laten om de volgende stap te maken in mijn leven.”
Familieopstellingen
Voor de opstelling waren we met 10 personen, een aantal representanten en een aantal vragenstellers. Ik was een van de vragenstellers. We begonnen met een geleide meditatie. Zie je ouders achter je, zie je grootouders achter hen. “Zonder je grootouders en voorouders, was je er niet geweest”, legt Maritha uit. Na de meditatie voel je dat je helemaal aanwezig bent. Maritha vraagt wie als eerste een vraag wil onderzoeken. Jij vertelt wat je wilt onderzoeken en Maritha stelt feitelijke vragen om helder te krijgen wie of wat er opgesteld moet worden. Hoeveel kinderen in je gezin, zijn er vroeg overlijdens, welke plek heb jij, belangrijke gebeurtenissen…
Ze kiest iemand uit de representanten om jou te representeren. Het bijzondere in mijn opstelling was dat die persoon die me representeerde haarfijn mijn gevoel kon omschrijven, met dezelfde woorden.
Dat wat de opstelling laat zien is leidend voor Maritha. Ze leerde daarvoor open te staan en daarop te vertrouwen. Ik vroeg haar: ‘ik heb het idee dat je hard aan het werk bent”. Ze legt uit dat ze naar de informatie van de representanten in de opsetlling kijkt en datze die gebruikt om het proces te begeleiden. Uiteindelijk vindt een helende beweging plaats en komt dat wat vastzat in beweging.
Ik denk aan een mooie quote: ‘Vertrouwen is wanneer een dorp een regendans gaat doen, en jij neemt je paraplu mee.
Maritha voegt toe: “alle frustraties die je tegenkomt kunnen gildemeesters zijn, ze helpen je bij een houding van toelaten, toelaten dat alles wat we tegen komen ons kan leren onze vaardigheden kennis inspiratie en vertrouwen kunnen vergroten.”
De kracht van opstellingen
Weer even terug naar mijn opstelling. Maritha vraagt iemand om het daderschap te representeren. Meteen voelde ik dat wie het daderschap representeerde helemaal klopte. Maritha zegt: “in een opstelling gaat er iets anders in jezelf aan het werk, je voelt, dit klopt, dit is zo waar, je voelt hoe je de kracht in je lijf en leven terugkrijgt.” Het wordt ook wel, ‘de beweging van de ziel’ genoemd.
Leer accepteren
In een opstelling zie je een andere realiteit dan waar ke je tot nu toe bewust van was. Dit toelaten en accepteren “ja, zo was dit bij ons” is een bouwsteentje voor een volgende stap in je ontwikkeling. Je verruimt je blik en daardoor dienen zich andere oplossingen aan.
Systemische opstellingen laten je in je ziel kijken.
Leer dealen met de realiteit
Gianni Amato stelt de vraag: “Wanneer is goed, goed genoeg?” Volgens Maritha is goed goed genoeg, “als je kunt dealen met de realiteit, met hoe die nu voor jou is met alles wat daarbij hoort in het hier en nu.” Dat wil ook zeggen dat als je nu wat tegenkomt dat prima is, dat wil zeggen dat ik wat te leren heb.
Maritha vraagt jou en de volgende gast: “Aan wie of wat moet je ontrouw zijn om voluit te kunnen of durven leven?”
Ik ben alvast benieuwd naar jouw antwoord. Neem contact met me op voor een vrijblijvende gesprek over jou antwoord op deze vraag. Klik hier voor meer info over Maritha’s werk of stuur me een mailtje via jeroen@jeroenvanlierop.nl
Namasté